Εκλεκτική Αλαλία

Η εκλεκτική αλαλία κατατάσσεται ως μια διαταραχή της παιδικής ηλικίας και αποτελεί υποκατηγορία των αγχωδών διαταραχών στο DSM-V. Τα παιδιά με εκλεκτική αλαλία επιλέγουν να μην χρησιμοποιούν την ομιλία σε συγκεκριμένα κοινωνικά περιβάλλοντα, όμως επικοινωνούν και ανταποκρίνονται με ανθρώπους που νιώθουν οικεία, όπως με την οικογένεια τους στο σπίτι.

 

Τι είναι η Εκλεκτική Αλαλία;

Σύμφωνα με το ιατρικό εγχειρίδιο ICD-10, η εκλεκτική αλαλία ορίζεται ως μια αγχώδης διαταραχή κατά την οποία το άτομο παρόλο που είναι ικανό να παράγει λόγο, δεν ομιλεί σε συγκεκριμένες περιστάσεις και με συγκεκριμένες ομάδες ατόμων. Τονίζεται, πως η εκλεκτική αλαλία μπορεί να συνυπάρχει με την υπερβολική ντροπαλότητα και το κοινωνικό άγχος.

 

Χαρακτηριστικά γνωρίσματα παιδιών με  ΕΑ :

Αν θα θέλαμε να ομαδοποιήσουμε και να συνοψίσουμε τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα των παιδιών με εκλεκτική αλαλία παρατηρούμε δυσκολίες τόσο στο γνωστικό, στο συναισθηματικό, αλλά και στο επίπεδο της συμπεριφοράς.  Πιο συγκεκριμένα, το DSM-IV περιγράφει τα βασικά χαρακτηριστικά της διαταραχής ως εξής:

  • Το παιδί αρνείται επίμονα να μιλήσει σε μια ή περισσότερες κοινωνικές καταστάσεις συμπεριλαμβανομένου και του σχολείου.
  • Η διαταραχή δημιουργεί προβλήματα στην ακαδημαϊκή επίδοση του παιδιού και στις κοινωνικές σχέσεις.  
  • Η διάρκεια της διαταραχής είναι τουλάχιστον ένας μήνας.
  • Η αποτυχία του παιδιού να μιλήσει δεν οφείλεται σε έλλειψη άνεσης με την καθομιλούμενη γλώσσα.
  • Η άρνηση ομιλίας δεν οφείλεται σε διαταραχές επικοινωνίας (π.χ. τραυλισμού), σε αυτισμό, σχιζοφρένεια, ή άλλη ψυχωτική διαταραχή.

 

Πως μπορούμε να βοηθήσουμε;

  • Να μην πιέσουμε να μιλήσει, διότι του δημιουργούμε άγχος.
  • Μην του δείχνουμε ότι περιμένουμε από αυτό να μιλήσει.
  • Μπορούμε να ενισχύσουμε τη μη λεκτική επικοινωνία με συστήματα εναλλακτικής επικοινωνίας όπως κάρτες, χειρονομίες. 
  • Να ενισχύσουμε τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις, όπως τη συναναστροφή με συμμαθητές ή άτομα της ηλικίας τους που νιώθουν οικεία.
  • Να δώσουμε χρόνο να ολοκληρώσουν μια εργασία ή να απαντήσει σε μια ερώτηση. 
  • Μπορούμε να δημιουργήσουμε ρουτίνες στη καθημερινότητα του για να αισθάνεται ασφάλεια.

Τέλος, να σημειώσουμε πως (είτε βρισκόμαστε από την πλευρά της οικογένειας, είτε του κοινωνικού περιβάλλοντος)  τα άτομα τα οποία πλαισιώνουν τα παιδιά με εκλεκτική αλαλία θα πρέπει κατά κύριο λόγο να κατανοήσουν πως το βασικότερο χαρακτηριστικό της προσωπικότητας αυτών των παιδιών είναι η υπερβολική ευαισθησία και παρόλο που κάνουν σημαντική πρόοδο στη ζωή τους παραμένουν επιφυλακτικά. Η σωστή συνεργασία και υπομονή μεταξύ σχολικού περιβάλλοντος, οικογένειας αλλά και θεραπευτών υγείας (όπως ψυχολόγος, λογοθεραπευτής κ.α.) θα συμβάλλουν στην διαχείριση του κοινωνικού άγχους τους, της συστολής και των επικοινωνιακών τους δεξιοτήτων.