Με τον όρο Κοινωνικές Δεξιότητες εννοούμε όλες εκείνες τις δεξιότητες που χρησιμοποιεί ένα άτομο στην αλληλεπίδραση του με τον κοινωνικό περίγυρο. Αυτές οι δεξιότητες αποτελούνται από κάποιους βασικούς τομείς όπως οι διαπροσωπικές σχέσεις, η επικοινωνία, η υπευθυνότητα και η αυτοεκτίμηση- αυτοαντίληψη. Οι τέσσερις αυτοί τομείς είναι εξίσου σημαντικοί για την ομαλή ένταξη των ατόμων σε κοινωνικά σύνολα και κάθε εμπόδιο σε κάποιον από αυτούς τους τομείς οδηγεί σε έκπτωση των εκάστοτε δεξιοτήτων. Ο ρόλος των γονέων στην διαμόρφωση αυτών των δεξιοτήτων είναι θεμελιώδους σημασίας καθώς αυτοί αποτελούν τους πρώτους δασκάλους και εμψυχωτές της εκπαιδευτικής και κοινωνικής επιτυχίας των παιδιών τους. Πιο κάτω ακολουθούν προτάσεις για το πώς θα μπορούσαν να διδάξουν οι γονείς τις κοινωνικές δεξιότητες και πως να τις εξασκούν μαζί με τα παιδιά τους.
ΣΤΑΔΙΑ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ.
1) Συζητείστε τη χρησιμότητα των κοινωνικών δεξιοτήτων. Τα παιδιά χρειάζεται να κατανοήσουν τη σπουδαιότητα αυτών. Εξηγείστε στα παιδιά σας το ότι οι ενήλικες χρησιμοποιούν τις κοινωνικές τους δεξιότητες στους χώρους της εργασίας τους και στην επικοινωνία τους γενικότερα. Συζητείστε για εμπειρίες τις οποίες πιθανόν εσείς ή το παιδί σας να βιώσατε ή να έχετε παρατηρήσει καθώς οι κοινωνικές δεξιότητες ήταν απαραίτητες. Σκεφτείτε και δημιουργείστε ασκήσεις που έχουν να κάνουν με την ανάπτυξη των κοινωνικών δεξιοτήτων, πάνω στις οποίες μπορείτε να δουλέψετε με τα παιδιά σας καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου.
Λίστα προτεινόμενων κοινωνικών δεξιοτήτων
-Περιμένω τη σειρά μου.
-Βοηθώ τους άλλους.
-Επαινώ.
-Μοιράζομαι αντικείμενα
-Ζητώ βοήθεια
-Μιλώ χαμηλόφωνα
-Συμμετέχω
-Διατηρώ το θέμα σε μία συζήτηση
-Μιλάω ευγενικά
-Αποκαλώ τους άλλους με το όνομά τους.
-Γιορτάζω την επιτυχία
-Μοιράζομαι ιδέες
-Οργανώνω τα πράγματα
-Ακολουθώ οδηγίες-κατευθύνσεις
-Λύνω τις διαφορές μου
-Ακούω παθητικά
-Αποδέχομαι το διαφορετικό
-Επικοινωνώ καθαρά
-Περιμένω υπομονετικά
2) Δουλεύω πάνω σε μία κοινωνική δραστηριότητα κάθε φορά. Όταν δουλεύετε με το παιδί σας πάνω στις κοινωνικές δεξιότητες εστιάστε σε μία κάθε φορά. Θα μπορούσατε να επιλέξετε κάθε βδομάδα μία δραστηριότητα στην οποία θα επικεντρωθείτε. Δημιουργείστε ένα πίνακα στον οποίο θα ταξινομήσετε την δεξιότητα γι’ αυτή τη βδομάδα (που έχει αναπτύξει αυτή τη βδομάδα το παιδί) και καταγράψτε πως το κάνει. Χρησιμοποιείστε απλά μοντέλα όπως: χαρούμενο πρόσωπο, ουδέτερο πρόσωπο και λυπημένο πρόσωπο για να δείτε την πορεία του.
3) Συζητείστε για τις κοινωνικές δεξιότητες. Βοηθείστε το παιδί σας να αναγνωρίσει την κατάλληλη συμπεριφορά. Για παράδειγμα, επαινετικές εκφράσεις όπως το χειροκρότημα ή το χαμόγελο. Επαινετικούς ήχους, όπως «Θαυμάσια!», «Το ‘ξερα ότι μπορείς να τα καταφέρεις», «Είσαι τόσο έξυπνος ή μπράβο σου!!!». Φτιάξτε μία λίστα με το πώς ανταποκρίνεται το παιδί σας στις παραπάνω συμπεριφορές και τοποθετείστε την στον πίνακα που φτιάξατε έτσι ώστε να καταγράψετε την επιθυμητή συμπεριφορά και την πορεία που έχει το παιδί σας στο να επιδεικνύει την κατάλληλη συμπεριφορά.
4) Εξασκείστε την κοινωνική δεξιότητα. Αφού συζητήσετε για το πώς πρέπει να φαίνεται και να ακούγεται μία συγκεκριμένη κοινωνική δεξιότητα, δώστε στο παιδί σας τη δυνατότητα να εξασκηθεί πάνω στην κατάλληλη συμπεριφορά της συγκεκριμένης κοινωνικής δεξιότητας. Παίξτε ένα σενάριο με το παιδί σας, πάνω στο οποίο αυτός/αυτή πρέπει να χρησιμοποιήσει την επιδιωκόμενη συμπεριφορά για να ανταποκριθεί σε μία κοινωνική περίσταση.
5) Παύση, Συλλογισμός και Επανάληψη. Στο τέλος κάθε μέρας δώστε χρόνο για διάλειμμα, συλλογισμό και επαναλάβετε τις κοινωνικές δεξιότητες που χρησιμοποίησε το παιδί σας τη συγκεκριμένη ημέρα. Θα μπορούσατε να ενθαρρύνετε το παιδί σας να κρατήσει ένα σημειωματάριο στο οποίο θα γράψει τις σκέψεις του για την κάθε μέρα. Εάν το παιδί σας δεν γνωρίζει γράψιμο, κρατείστε μαζί ένα σημειωματάριο και γράψτε εσείς την εισαγωγή. Βοηθείστε το παιδί σας να χαρεί με την επιτυχία του πάνω στις κοινωνικές του δεξιότητες. Εάν το κάνετε εσείς αυτό μεγάλο θέμα, θα κάνει και το παιδί σας το ίδιο.
Οι γονείς μπορούν να μυήσουν τα παιδιά τους σε αυτό το είδος δραστηριοτήτων κάθε στιγμή, κατά τη διάρκεια της ημέρας. Αξιοποιήστε το χρόνο στο αυτοκίνητο, στο μεσημεριανό τραπέζι, συζητώντας για τις κοινωνικές δεξιότητες. Δίνοντας έμφαση στην αναγκαιότητα των κοινωνικών δεξιοτήτων, είναι ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να βοηθήσετε στην κοινωνική επιτυχία του παιδιού στο σχολείο-αλλά πολύ περισσότερο στην ίδια του τη ζωή.
koinonikes.jpg
Με τον όρο Κοινωνικές Δεξιότητες εννοούμε όλες εκείνες τις δεξιότητες που χρησιμοποιεί ένα άτομο στην αλληλεπίδραση του με τον κοινωνικό περίγυρο. Αυτές οι δεξιότητες αποτελούνται από κάποιους βασικούς τομείς όπως οι διαπροσωπικές σχέσεις, η επικοινωνία, η υπευθυνότητα και η αυτοεκτίμηση- αυτοαντίληψη. Οι τέσσερις αυτοί τομείς είναι εξίσου σημαντικοί για την ομαλή ένταξη των ατόμων σε κοινωνικά σύνολα και κάθε εμπόδιο σε κάποιον από αυτούς τους τομείς οδηγεί σε έκπτωση των εκάστοτε δεξιοτήτων. Ο ρόλος των γονέων στην διαμόρφωση αυτών των δεξιοτήτων είναι θεμελιώδους σημασίας καθώς αυτοί αποτελούν τους πρώτους δασκάλους και εμψυχωτές της εκπαιδευτικής και κοινωνικής επιτυχίας των παιδιών τους. Πιο κάτω ακολουθούν προτάσεις για το πώς θα μπορούσαν να διδάξουν οι γονείς τις κοινωνικές δεξιότητες και πως να τις εξασκούν μαζί με τα παιδιά τους.
ΣΤΑΔΙΑ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ.
1) Συζητείστε τη χρησιμότητα των κοινωνικών δεξιοτήτων. Τα παιδιά χρειάζεται να κατανοήσουν τη σπουδαιότητα αυτών. Εξηγείστε στα παιδιά σας το ότι οι ενήλικες χρησιμοποιούν τις κοινωνικές τους δεξιότητες στους χώρους της εργασίας τους και στην επικοινωνία τους γενικότερα. Συζητείστε για εμπειρίες τις οποίες πιθανόν εσείς ή το παιδί σας να βιώσατε ή να έχετε παρατηρήσει καθώς οι κοινωνικές δεξιότητες ήταν απαραίτητες. Σκεφτείτε και δημιουργείστε ασκήσεις που έχουν να κάνουν με την ανάπτυξη των κοινωνικών δεξιοτήτων, πάνω στις οποίες μπορείτε να δουλέψετε με τα παιδιά σας καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου.
Λίστα προτεινόμενων κοινωνικών δεξιοτήτων
-Περιμένω τη σειρά μου.
-Βοηθώ τους άλλους.
-Επαινώ.
-Μοιράζομαι αντικείμενα
-Ζητώ βοήθεια
-Μιλώ χαμηλόφωνα
-Συμμετέχω
-Διατηρώ το θέμα σε μία συζήτηση
-Μιλάω ευγενικά
-Αποκαλώ τους άλλους με το όνομά τους.
-Γιορτάζω την επιτυχία
-Μοιράζομαι ιδέες
-Οργανώνω τα πράγματα
-Ακολουθώ οδηγίες-κατευθύνσεις
-Λύνω τις διαφορές μου
-Ακούω παθητικά
-Αποδέχομαι το διαφορετικό
-Επικοινωνώ καθαρά
-Περιμένω υπομονετικά
2) Δουλεύω πάνω σε μία κοινωνική δραστηριότητα κάθε φορά. Όταν δουλεύετε με το παιδί σας πάνω στις κοινωνικές δεξιότητες εστιάστε σε μία κάθε φορά. Θα μπορούσατε να επιλέξετε κάθε βδομάδα μία δραστηριότητα στην οποία θα επικεντρωθείτε. Δημιουργείστε ένα πίνακα στον οποίο θα ταξινομήσετε την δεξιότητα γι’ αυτή τη βδομάδα (που έχει αναπτύξει αυτή τη βδομάδα το παιδί) και καταγράψτε πως το κάνει. Χρησιμοποιείστε απλά μοντέλα όπως: χαρούμενο πρόσωπο, ουδέτερο πρόσωπο και λυπημένο πρόσωπο για να δείτε την πορεία του.
3) Συζητείστε για τις κοινωνικές δεξιότητες. Βοηθείστε το παιδί σας να αναγνωρίσει την κατάλληλη συμπεριφορά. Για παράδειγμα, επαινετικές εκφράσεις όπως το χειροκρότημα ή το χαμόγελο. Επαινετικούς ήχους, όπως «Θαυμάσια!», «Το ‘ξερα ότι μπορείς να τα καταφέρεις», «Είσαι τόσο έξυπνος ή μπράβο σου!!!». Φτιάξτε μία λίστα με το πώς ανταποκρίνεται το παιδί σας στις παραπάνω συμπεριφορές και τοποθετείστε την στον πίνακα που φτιάξατε έτσι ώστε να καταγράψετε την επιθυμητή συμπεριφορά και την πορεία που έχει το παιδί σας στο να επιδεικνύει την κατάλληλη συμπεριφορά.
4) Εξασκείστε την κοινωνική δεξιότητα. Αφού συζητήσετε για το πώς πρέπει να φαίνεται και να ακούγεται μία συγκεκριμένη κοινωνική δεξιότητα, δώστε στο παιδί σας τη δυνατότητα να εξασκηθεί πάνω στην κατάλληλη συμπεριφορά της συγκεκριμένης κοινωνικής δεξιότητας. Παίξτε ένα σενάριο με το παιδί σας, πάνω στο οποίο αυτός/αυτή πρέπει να χρησιμοποιήσει την επιδιωκόμενη συμπεριφορά για να ανταποκριθεί σε μία κοινωνική περίσταση.
5) Παύση, Συλλογισμός και Επανάληψη. Στο τέλος κάθε μέρας δώστε χρόνο για διάλειμμα, συλλογισμό και επαναλάβετε τις κοινωνικές δεξιότητες που χρησιμοποίησε το παιδί σας τη συγκεκριμένη ημέρα. Θα μπορούσατε να ενθαρρύνετε το παιδί σας να κρατήσει ένα σημειωματάριο στο οποίο θα γράψει τις σκέψεις του για την κάθε μέρα. Εάν το παιδί σας δεν γνωρίζει γράψιμο, κρατείστε μαζί ένα σημειωματάριο και γράψτε εσείς την εισαγωγή. Βοηθείστε το παιδί σας να χαρεί με την επιτυχία του πάνω στις κοινωνικές του δεξιότητες. Εάν το κάνετε εσείς αυτό μεγάλο θέμα, θα κάνει και το παιδί σας το ίδιο.
Οι γονείς μπορούν να μυήσουν τα παιδιά τους σε αυτό το είδος δραστηριοτήτων κάθε στιγμή, κατά τη διάρκεια της ημέρας. Αξιοποιήστε το χρόνο στο αυτοκίνητο, στο μεσημεριανό τραπέζι, συζητώντας για τις κοινωνικές δεξιότητες. Δίνοντας έμφαση στην αναγκαιότητα των κοινωνικών δεξιοτήτων, είναι ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να βοηθήσετε στην κοινωνική επιτυχία του παιδιού στο σχολείο-αλλά πολύ περισσότερο στην ίδια του τη ζωή.