ΛΕΚΤΙΚΗ ΔΥΣΠΡΑΞΙΑ

Τα παιδιά με αναπτυξιακή λεκτική δυσπραξία παρουσιάζουν δυσκολία στο να κάνουν και να συντονίσουν τις ακριβείς κινήσεις που απαιτούνται για την παραγωγή καθαρής ομιλίας, χωρίς όμως να υπάρχει κάποιο πραγματικό στοιχείο βλάβης σε νεύρα και μύες. Συχνά δυσκολεύονται στην παραγωγή μεμονωμένων ήχων και συνεχόμενων φωνημάτων για την παραγωγή λέξεων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ο λόγος τους να είναι ακατάληπτος. Επίσης, τα παιδιά με αυτή τη διάγνωση, έχουν καλή κατανόηση και ξέρουν τι θελουν να πουν.

Πιο συγκεκριμένα, για να μιλήσει σωστά ένα παιδί, ο εγκέφαλος πρέπει να μάθει πως  να δίνει κατάλληλες εντολές στους αρθρωτές, με τρόπο που το αποτέλεσμα να είναι η ακριβής παραγωγή ήχων και λέξεων που να παράγονται με φυσιολογική ταχύτητα και ρυθμό. Στα παιδιά με λεκτική δυσπραξία, οι μύες των αρθρωτών δεν είναι αδύναμοι, αλλά δε συμπεριφέρονται φυσιολογικά γιατί ο εγκέφαλος έχει δυσκολία στο να κατευθύνει και να συντονίσει τις κινήσεις.

Aν και ο λόγος είναι αυτός που επηρεάζεται κυρίως, τα παιδιά αυτά μπορεί να παρουσιάζουν συχνά δυσκολία στο να κινήσουν το στόμα, τα χείλη και τη γλώσσα για τη σίτιση και μερικές φορές τους είναι δύσκολο να συντονίσουν τις κινήσεις του σώματος. Επίσης, οι έρευνες δείχνουν να εντοπίζεται συχνότερα σε αγόρια.

Χαρακτηριστικά της διαταραχής

  • Περιορισμένη ποικιλία παραγωγής φωνημάτων.

  • Κατάχρηση ενός ήχου.

  • Αλλοιώσεις φωνημάτων που γίνονται πιο έντονες όσο αυξάνονται οι συλλαβές των λέξεων, γίνεται πιο σύνθετη η δομή της λέξης και αυξάνεται το μήκος της πρότασης.

  • Παραλείψεις και αντικαταστάσεις φωνημάτων.

  • Δυσκολίες στη φωνή που επηρεάζουν την ένταση, τη διάρκεια, τον τόνο και την ποιότητα.

  • Δυσκολίες στην αντήχηση που επηρεάζουν τον γενικό τόνο του λόγου.

  • Προσωδιακές δυσκολίες που επηρεάζουν τον ρυθμό και την επιτόνιση.

  • Μη σταθερά λάθη-μπορεί να παράξει μία λέξη σωστά και έπειτα να την παράξει λάθος.

  • Δυσκολία στην μίμηση ήχων, λέξεων και κινήσεων.

  • Δυσκολία στη διαδοχοκίνηση.

Παρέμβαση

Ένας παιδονευρολόγος, παιδοψυχίατρος ή αναπτυξιακός παιδίατρος μπορεί να διαγνώσει την διαταραχή και παραπέμπει σε λογοθεραπευτή για θεραπείες. Ο λογοθεραπευτής όμως μπορεί να εντοπίσει τις δυσκολίες και να παρέμβει άμεσα.

Παιδιά με λεκτική δυσπραξία δεν βελτιώνονται χωρίς βοήθεια. Συνήθως απαιτείται τακτική και άμεση θεραπεία, που πρέπει να υποστηρίζεται και από ασκήσεις πέρα από τη θεραπευτική συνεδρία π.χ. στο σπίτι. Η πρόοδος είναι διαφορετική από παιδί σε παιδί και εξαρτάται από τη σοβαρότητα της δυσπραξίας, αν υπάρχουν και άλλες δυσκολίες, την ηλικία και το ποσοστό της εξάσκησης που κάνει.

Ο λογοθεραπευτής θα δομήσει ένα εξατομικευμένο θεραπευτικό πρόγραμμα, το οποίο θα στοχεύει στη βελτίωση της διαδοχοκίνησης και της ακρίβειας των κινήσεων των αρθρωτών μέσω ασκήσεων και θα κάνει εξάσκηση με χρήση λέξεων συγκεκριμένης δομής. Τέλος, σε αυτού του τύπου τη διαταραχή πολύ σημαντική είναι η επανάληψη!